पेशा तथा अार्थिक स्थिति

पेशा

मकवानपुर जिल्ला औद्योगिक जिल्लाको रुपमा चिनिएतापनि यहाका मानिसहरुको मुख्य पेशा कृषि नै हो । २०६८ सालको जनगणना अनुसार यस जिल्लाको कूल जनसंख्या मध्ये ८२.७ % जनसंखया कृषिमा निर्भर छ भने १७.३ % गैर कृषि क्षेत्रमा संलग्न छ । आर्थिक रुपमले सक्रिय जनसंख्यको ५३.६ % कृषिमा र ४६.९४ % गैरकृषि पेशामा संलग्न छन ।
                                 

                               तालिका नं ४ विभिन्न पेशामा संलग्न जनस्ांख्याको प्रतिशत

श्रोत : जि.वि.स. मकवानपुर, २०६० वि.स. ।

कृषि र पशुपालन

जिल्लाको कूल भूभागको २५.१५ % भूभाग कृषिक्षेत्रको रुपमा प्रयोग भएको पाइएतापनि कूल कृषिभूमिको ३७.२८ % भूभाग मात्र सिञ्चाई सुविधा प्राप्त छ ।  जिल्लाको महाभारत पर्वत श्रृखलाको उत्तरी भेगमा पर्ने उच्च भू–भाग देखि वेंसी फाँटसम्म चिसो भागमा विशेष गरी तरकारी, आलु, हिउँदे फलफूल तथा सुन्तलाका लागि सुहाउँदो हावापानी रहेको छ । तल्लो पहाडी भेग अगौटे तरकारी, आलु तथा खाद्यान्न उत्पादनका लागि सुहाउँदो मानिन्छ । त्यसै गरी चुरे र महाभारत पर्वत श्रृखलाको बिचको एक चौथाई समथर भू–भाग न्यानो हावापानी भएकोले अगौटे तरकारी, आलु तथा खाद्यान्न उत्पादनका दृष्टिकोणले राम्रो मानिएको छ । 
    दामन, पालुङ्ग, बज्रबाराही, आमभञ्याङ्ग, हाँडीखोला र नामटार गा.वि.स.मा व्यवसायिक तरकारी खेती गरिन्छ । उक्त क्षेत्रमा उत्पादन हुने गरेका तरकारीका जातमा काउली, भेडे खुर्सानी, मूला, टमाटर, मटरकोसा र बन्दा प्रमुख हुन् । यसरी उत्पादन गरिएका तरकारीहरु पोखरा, भरतपुर, काठमाण्डौं, बिरगंज आदी स्थानमा बिक्रिका लागि पु¥याईने गरेका छन् ।  
    यहाँको प्रमुख अन्न वालीहरुमा मकै, धान, गहुँ, कोदो र फापर रहेका छन् । यी वाली मध्ये मकै सबै भन्दा बढी र दोस्रो प्रमुख वालीमा धान पर्दछ । 
यस जिल्लामा उन्नत जातका गाई भैसी वाख्रा पालन व्यवसाय वृद्दी हुदै गैरहेको छ । त्यसैगरी व्यवसायीक वगुरपालन कुखुरापालन पनि वढिरहेको देखिन्छ । पशुजन्य उत्पादन मध्ये दुध वार्षिक ४८९६१ मे.टन. मासु ५३४४.०७ मे.टन, र अण्डा १३११७० गोटाले वढदो छ ।
(जिल्ला विकास योजना २०७०)